Zjawiska przełomu wieków

40. Rozeznawanie znaków czasu

"Znaki czasu" (łac. signa temporis)

to ważne wydarzenia, zjawiska, procesy i tendencje rozwojowe w dziejach świata, charakterystyczne dla danego okresu historycznego, które stanowią szczególne wyzwanie dla człowieka wiary.

Współczesne "znaki czasu" - zadanie "plakat"

• globalizacja gospodarki i kultury ("amerykanizacja", "makdonaldyzacja")
• normalizacja i unifikacja norm
• informatyzacja społeczeństw
• wielkie odkrycia naukowe (np. biologia)
• nowe choroby
• konflikty na świecie (11.09.2001, terroryzm)
• zaangażowanie ludzi w dzieła charytatywne
• relatywizm moralny, brak autorytetów
• karta przeciwrakietowa

Zmiany "typu" religijności:

• praktyczny materializm
• …

"Kościół zawsze ma obowiązek badać znaki czasów i wyjaśniać je w świetle Ewangelii tak, aby mógł w sposób dostosowany do mentalności każdego pokolenia odpowiadać ludziom na ich odwieczne pytania dotyczące sensu życia obecnego i przyszłego oraz wzajemnego ich stosunku do siebie.
Należy zatem poznawać i rozumieć świat, w którym żyjemy, a także jego nieraz dramatyczne oczekiwania, dążenia i właściwości.
Wielu współczesnych ludzi uwikłanych w skomplikowane sytuacje, doznaje trudności w trafnym rozeznawaniu odwiecznych wartości i zarazem w należytym godzeniu ich z nowo odkrytymi; stąd gnębi ich niepokój, gdy miotani to nadzieją, to trwogą, stawiają sobie pytanie o współczesny bieg spraw. Ten bieg spraw prowokuje, a nawet zmusza do odpowiedzi".

Sobór Watykański II,
Konstytucja duszpasterska
o Kościele w świecie współczesnym
Gaudium et spes, nr 4.

Celem odczytywania znaków czasu jest interpretacja bieżących wydarzeń w świetle Ewangelii, rozpoznawanie woli Bożej, pomnażanie dobra jakie z nich wynika oraz przezwyciężanie zła jakie może być ich konsekwencją…
Jest to zadanie podobne do misji proroków Starego Testamentu…

Prorok to człowiek przemawiający w imieniu Boga i z Jego polecenia. Podstawowym zadaniem proroka nie było przepowiadanie przyszłości, lecz pomoc ludziom w zrozumieniu teraźniejszości. Prorok uczył jak rozpoznawać "znaki czasu".
Prorocy byli duchowymi przywódcami narodu wybranego, podtrzymywali go na duchu, przypominali tożsamość, nawoływali do godnego życia, napominali, nierzadko grozili.
Proroctwo służy budzeniu wolności ludzi, oświecaniu ich, a nie przepowiadaniu przyszłości w sposób fatalistycznie zdeterminowany.