Najważniejsze wydarzenia Starego i Nowego Testamentu

Tablica chronologiczna z Biblii Tysiąclecia opracowanej z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich^[1].

ok. 1800-1750	Abraham powołany do wiary w jednego Boga i do opuszczenia ojczyzny udaje się do ziemi Kannan.
ok. 1700	Patriarcha Jakub (Izrael).
ok. 1650	Józef zarządcą Egiptu, Jakub z synami osiada w ziemi Goszen (pn. Egipt).
1250-1230	(?) Wyjście Izraelitów pod wodzą Mojżesza z Egiptu. "Czterdziestoletnia" wędrówka przez pustynię. Śmierć Mojżesza.
ok. 1220-1200	Wejście do ziemi Kanaan pod wodzą Jozuego.
ok. 1200-1025	Czasy sędziów.
ok. 1050	Śmierć Helego po bitwie pod Afek. Działalność Samuela.
ok. 1040-1010	Saul.
ok. 1010-970	Dawid królem. 1005-1000 zdobywa Jerozolimę; 998 obejmuje władzę nad całym Izraelem.
970-931	Salomon. Budowa świątyni. Koniec podboju ziemi Kanaan.
929	Podział Izraela na dwa królestwa:

Królestwo Judzkie:

Królestwo Izraelskie:

ok.931-914	Roboam.	ok.931-909	Jeroboam I.
914-911	Abijjam.
911-870	Asa.	909-908	Nadab.
		908-885	Basza.
		885-884	Ela.
		884	Zimri (7 dni).
		884-873	Omri. Stolicą królestwa Samaria.
870-848	Jozafat.	873-853	Achab. Żona jego Izebel popiera kulty bałwochwalcze. Prorok Eliasz.
		854-853	Ochozjasz Izraelski.
848-841	Joram Judzki.	852-841	Joram Izraelski. Prorok Elizeusz.
841	Ochozjasz Judzki.	841-813	Jehu.
841-835	Atalia.
835-796	Joasz Judzki.	813-797	Joachaz Izraelski.
796-767	^[2] Amazjasz.	797-782	Joasz Izraelski.
(791)767-739	Azariasz (Ozjasz). Prorocy: Izajasz i Micheasz.	782-753	Jeroboam II. Prorocy: Ozeasz i Amos.
		753	Zachariasz.
		753	Szallum.
		752-742	Manachem; 738 płaci daninę Asyrii.
739-734	Jotam.	742-739	Pekachiasz.
734-728	Achaz; 734 prosi o pomoc Asyrię.	739-731	Pekach.
		731-722	Ozeasz.
728-699	Ezechiasz.	721	Upadek Samarii i Królestwa Izraelskiego. Izraelici w niewoli asyryjskiej.
701	Najazd Asyryjczyków na Królestwo Judzkie. Zdobycie Lakisz. Oblężenie Jerozolimy. Powtórny najazd Asyryjczyków i klęska pod Jerozolimą.
699-643	Manasses.	680	Osadnicy pogańscy sprowadzeni do Samarii. Początek samarytan (synkretyzm religijny).
643-641	Amon. Prorok Sofoniasz.
641-609	Jozjasz; 622 Znalezienie Księgi Prawa. Reforma religijna.
609	Śmierć pod Megido.
609	(3 mc) Joachaz czyli Szallum. Prorocy Nachum, Habakuk, Jeremiasz.
608-598	Eliakim-Jojakim.
605/604	Pierwsza wyprawa Nabuchodonozora na Palestynę.
598-597	(3 mc) Jojakin (Jechoniasz-Koniasz). Pierwsze przesiedlenie do Babilonu.
597-586	Sadecjasz (Mattaniasz). Prorok Ezechiel rozpoczyna działalność.
587-586	Zdobycie Jerozolimy. Drugie przesiedlenie mieszkańców Judy.
582/581	Trzecie przesiedlenie.
560	Ułaskawienie Jojakina (Jechoniasza) przez Ewil-Merodaka.

538	Cyrus zezwala Izraelitom powrócić do ojczyzny. Palestyna prowincją perską.
536-515	Odbudowa i poświęcenie świątyni jerozolimskiej. Prorocy Zachariasz i Aggeusz.
458	Nowy powrót Żydów pod wodzą Ezdrasza. Narodziny judaizmu.
445	^[3] Nehemiasz namiestnikiem króla perskiego w Judzie. Odbudowa murów Jerozolimy.
323-300	Oniasz I.
ok. 300	Palestyna pod panowaniem Lagidów. Ustalenie tekstu Pisma świętego. LXX powstaje począwszy od czasów Ptolemeusza II.
220-195	Szymon II arcykapłanem.
198	Palestyna przechodzi pod władzę Seleucydów.
ok. 170	Umiera arcykapłan Oniasz III.
167-164	Wielkie prześladowanie religijne Żydów. Powstanie.
166-160	Juda Machabeusz. Walki Żydów o wyzwolenie spod panowania Saleucydów.
164	Oczyszczenie świątyni zbezczeszczonej przez pogan.
160-143	Jonatan następcą Judy Machabeusza; 152 zostaje arcykapłanem.
143-134	Szymon wodzem i arcykapłanem. Zakłada dynastię hasmonejską.
134-104	Jan Hirkan I. Powstanie stronnictw: faryzeuszów, saduceuszów, esseńczyków. Wspólnota w Qumran.
104-103	Arystobul I.
103-77	Aleksander Jannaj.
76-67	Aleksandra Salome.
67-63	Arystobul II.
63	Zdobycie Jerozolimy przez Pompejusza. Palestyna prowincją rzymską.
63-40	Jan Hirkan II.
40-37	Antygon.
37-4	Herod Wielki.
7/6 "przed Chrystusem"	Narodzenie Jezusa Chrystusa ^[4]
4 p.n.e.-33/34 po Chr.	Filip tetrarchą Iturei i kraju Trachonu.
4 p.n.e.-6 po Chr.	Archelaos etnarchą Judei i Samarii.
4 p.n.e.-39 po Chr.	Herod Antypas.
ok. 8	Szaweł-Paweł rodzi się w Tarsie.
18-36[37]	Kajfasz arcykapłanem.
26-36	Poncjusz Piłat prokuratorem.
27 lub 29	Wystąpienie Jana Chrzciciela i początek działalności Jezusa Chrystusa.
27-28 lub 30-33	Działalność publiczna Jezusa Chrystusa.
33/34 lub 36/37	Męczeństwo św. Szczepana, a po nim niebawem nawrócenie św. Pawła.
37/40-44	Herod Agrypa I.
37 lub 39	Św. Paweł nawiedza Kościół jerozolimski.
43 lub 44	Prześladowanie chrześcijan przez Heroda Agryppę I, śmierć św. Jakuba St.
45-48	Pierwsza wyprawa misyjna św. Pawła.
49/50	Tzw. Sobór Jerozolimski.
50-53	Druga wyprawa misyjna św. Pawła.
52	Św. Paweł przed Gallionem w Koryncie.
52-60	Antoniusz Feliks prokuratorem.
53-ok. 93	Herod Agrypa II.
53-58	Trzecia wyprawa misyjna św. Pawła.
54-57	Działalność św. Pawła w Efezie podczas trzeciej wyprawy misyjnej.
58-60	Uwięzienie św. Pawła w Cezarei Palestyńskiej.
60-62	Porcjusz Festus prokuratorem.
61-63	Pierwsze uwięzienie rzymskie św. Pawła.
62	Śmierć św. Jakuba Młodszego.
66	Gessius Florus prokuratorem.
66/67	Drugie uwięzienie rzymskie św. Pawła, zakończone jego śmiercią.
66-70	Wojna żydowska.
70	Zburzenie Jerozolimy przez Tytusa
ok. 104	Śmierć św. Jana Apostoła.

^[1] Ze względu na swoiste trudności, jakie napotyka ustalenie chronologii na starożytnym Bliskim Wschodzie, daty jej często są przybliżone i stąd niejednakowe u różnych autorów. W oznaczeniu dat panowania królów Izraela i Judy, tablica opiera się zasadniczo na artykule V.Pavlovsky - E. Vogt, Die Jahre der Koenige von Juda und Israel, Biblica 45 (1964) 321-347.

^[2] Bardzo sporna data.

^[3] Niektórzy uczeni umieszczają działalność Nehemiasza przed reformą Ezdrasza.

^[4] Przyjęte dziś powszechnie obliczenia ery chrześcijańskiej są dziełem mnicha scytyjskiego Dionizego Małego (Dionysius Exiguus), który ich dokonał na polecenie papieża Jana I. Niestety, Dionizy pomylił się w swoich obliczeniach, ustalając datę narodzin Chrystusa Pana na rok 754 od założenia Rzymu, podczas gdy datę tę należało cofnąć przynajmniej o pięć lub nawet nieco więcej lat.