Niewola babilońska i odnowa Izraela
VI/V w. przed. Chrystusem
Kluczowe wydarzenia:
721 – Zdobycie Samarii przez Asyryjczyków i koniec istnienia Królestwa Izraelskiego. Sprowadzenie osadników asyryjskich na ziemie okupowane. Początek Samarytan – tu leży przyczyna antagonizmu żydowsko samarytańskiego (synkretyzm religijny).
586 – Król babiloński, Nabuchodonozor II (605-562) zdobywa Jerozolimę po 2,5 roku oblężenia oraz niszczy miasto wraz ze świątynią Salomona. Pierwszy raz zajął miasto w 597r. deportując króla Jojakina wraz ze szlachtą żydowską do Babilonii (2Krn 36,5nn).
538 – Cyrus II Wielki, zwany Starszym (ok. 590-529), król Persji, wystąpił przeciw imperium nowobabilońskiemu. Pokonał Baltazara (Belszarusur) tworząc największą monarchię ówczesnego świata. Po zdobyciu Babilonu w 538 roku pozwala Izraelitom na powrót do ojczyzny oraz odbudowę świątyni (Ezd 1,1-8 – tzw. edykt Cyrusa w j.aramejskim). Jest to początek zależności od imperium perskiego.
515 – Poświęcenie odbudowanej świątyni (tzw. Druga Świątynia).
Prorocy tego okresu:
- VII / VI – Abdiasz, Jeremiasz, Habakuk, Ezechiel, Daniel
- VI / V – Aggeusz, Zachariasz, Malachiasz, Joel
- ? – Jonasz
Odnowa Izraela
Działalność Nehemiasza (reforma społeczna) i Ezdrasza (reforma religijna).
Czas niewoli i bezpośrednio po niej określamy mianem złotego wieku kultury izraelskiej. Wtedy to, między innymi, ostatecznie zredagowano większość ksiąg Starego Testamentu.
Narodziny judaizmu
– wspólnoty religijnej i świeckiej równocześnie, zjednoczonej wokół:
1) Prawa Mojżesza (Tory),
2) świątyni jerozolimskiej,
3) oczekiwania na Mesjasza.